Podświetlenie linków Zmień odstęp między akapitami Zmień odstęp między wierszami Zmień odstęp między słowami Zmień odstęp między literami Normalna wielkość czcionki Duża wielkość czcionki Bardzo duża wielkość czcionki Zmień kontrast

Spotkanie z zabytkami w Chrzanowie

Chrzanów jest miastem o średniowiecznym rodowodzie. Z ówczesnych czasów zachował się szachownicowy układ rynku z wybiegającymi zeń ulicami. Drewniana XV i XVI-wieczna zabudowa spłonęła w okresie najazdu szwedzkiego. Nie zachował się także drewniany, piętrowy ratusz z zegarem istniejący jeszcze w XVIII w. Większość zachowanych zabytkowych budynków w śródmieściu pochodzi z końca XIX i początku XX w. W tym okresie powstał pierwszy plan regulacyjny Chrzanowa (1838r), który przewidywał przebudowę miasta oraz zadrzewianie śródmiejskich ulic w celu podniesienia estetyki. Ożywienie ruchu budowlanego przypadające na przełom XIX i XX w i okres międzywojenny, wynikało z rozwoju gospodarczego miasta, ponownego uruchomienia kopalni "Matylda", powstania fabryk lokomotyw czy zakładów ceramicznych.

 

Co warto zobaczyć:

Rynek Chrzanowski

Zespół kamieniczek Rynku - z połowy XIX w. i początku XX w. oraz Rynek wraz z wychodzącymi z niego ulicami Świętokrzyską, Kadłubek, 29 Listopada (dawniej Kościelecka) jest częścią zachowanego średniowiecznego układu urbanistycznego.

Rynek w Chrzanowie

Aleja Henryka

Aleja Henryka (Loewenfelda - jednego z właścicieli Chrzanowa), wytyczona i rozbudowana na przełomie XIX i XX w. jako droga łącząca dwór z dworcem kolei krakowsko-wiedeńskiej. Była ona miejską promenadą o szerokiej jezdni z kostki porfirowej i melafirowej, chodnikami po obu stronach oraz szpalerami kasztanowców, lip i klonów. Do dziś zachowała charakter głównej ulicy, przy której swoje siedziby mają instytucje samorządowe, wymiar sprawiedliwości, banki, firmy, organizacje oraz liczne placówki handlowo-usługowe.

Al. Henryka

Zabytkowy Lamus dworski

zabytkowy Lamus dworski - przy ul. Mickiewicza 13, budynek z końca XVI w., w części zbudowany z miejscowego kamienia. Przebudowany przez ostatnich właścicieli pod koniec XIX w. Obecnie siedziba Muzeum w Chrzanowie.

Muzeum w Chrzanowie

"Dom Urbańczyka"

"Dom Urbańczyka" - budynek z końca XIX w. w typie dworku, usytuowany w niewielkim ogrodzie. Zaprojektowany i zbudowany przez powiatowego budowniczego Franciszka Urbańczyka. Budynek jest ciekawym przykładem małomiasteczkowego budownictwa willowego o wyraźnych cechach regionalnych. Obecnie oddział Muzeum w Chrzanowie.

"Dom Urbańczyka" - Muzeum w Chrzanowie

Dwór w Płazie

W sołectwie Płaza zachował się klasycystyczny pałac z XVIII/XIX wieku. Gruntownie przebudowany w 1900 r., przez arch. Zygmunta Hendla. Obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej.

Dom Pomocy Społecznej w Płazie

Pomniki

Pomnik Zwycięstwa i Wolności na Placu Tysiąclecia ku czci poległych w powiecie chrzanowskim partyzantów Gwardii Ludowej i Armii Ludowej.

 

W parku w Kościelcu - Pomnik Braterstwa i Wdzięczności na miejscu grobów 1365 żołnierzy radzieckich poległych w walce Chrzanowa i okolic.

Zabytki Sakralne

 

Kościół Parafialny pw. Św. Mikołaja

Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja z gotyckim prezbiterium z przełomu XIV i XV wieku, ze szkarpami i ostrołukowymi oknami oraz z barokową kaplicą św. Stanisława z 1641 r., nawa pochodzi z 1914 r., dzwonnica z XIII, XIV wieku; w kościele do najwartościowszych zabytków należą: wczesnorenesansowy świecznik spiżowy (1598 r.), gotycka monstrancja z XV w. oraz wczesnobarokowa łódka na kadzidło.

Kościół pw. Św. Mikołaja

Kościół w dzielnicy Kościelec

Kościół w dzielnicy Kościelec, z 1843 r. z cennym sprzętem z poprzedniego kościoła z 1 poł. XVIII w., przeważnie klasycystycznym a nawet gotyckim; z 1484 r. pochodzi dzwon ze znakiem górniczym w postaci złożonych na krzyż kilofów.

Kościelec

Kościół pw. Św. Krzyża w Płazie

Kościół parafialny p.w. św. Krzyża w Płazie - z prezbiterium z 1526 r. oraz nawą z 1576 r., ołtarz główny - wczesnobarokowy, boczny - późnobarokowy, reszta wyposażenia przeważnie barokowa i klasycystyczna.

Cmentarz

Cmentarz parafialny, na którym znajduje się pomnik uczestnika powstania styczniowego, porucznika Elji Marchettiego, adiutanta Francesco Nullo, który zginął w 1863 r. w bitwie pod Krzykawką oraz kaplica Loewenfeldów, z początku XX w. zaprojektowana przez architekta Teodora Talowskiego.

Kaplica Loewenfeldów na cmetarzu w Chrzanowie

Cmentarz wyznania mojżeszowego przy ul. Podwale, którego najstarsze nagrobki pochodzą z XVIII wieku.

Cmentarz